سرمنشأ برنامهریزی برای بهاری کردن روزهای سال و شاداب کردن کودکان و خانوادهها فقط در مهدهای کودک، کودکستانها و مراکز پیشدبستانی نیست و جامعه باید مسئولیت و تعهد در برابر سلامتی و رفاه روانی افرادش را در سرلوحه کارهای خود قرار دهد. تحقیقات فراوان نشان دادهاند که جامعه شاد و شادیآفرین، مشکلات کمتری دارد، افراد چنین جوامعی از نظر جسمی و روانی سالمترند، ارتباطات شادمانه بهتری دارند، آمار خشونت و آزار در این جوامع کاهش و شاخص خلاقیت و پیشرفت در آنها ارتقا یافته است.
حال، سؤال این است که مراکز آموزشی و فرهنگی ما نه در قالب مادی و ثبتنام اجباری در برنامههای کوتاهمدت، سریع و یکشبه بلکه طولانیمدت، هدفمند و سالیانه چه کردهاند. البته ناحق است اگر از اندک برنامههای خوب در سطح جامعه از جانب بعضی کانونها و انجمنها در قالب جشنوارهها و تشویق کودکان و خانوادهها غافل بمانیم. مراکز آموزشی، چه کارهای شاخصی دارند؟ بیگمان دیده میشود که در روزهای مطابق تقویم اجرایی و آموزشی، مراسم، گل، کاغذ رنگی، شیرینی، تغییرات ظاهری و به اصطلاح خودشان مراسم جیغ، دست و هورا صورت میگیرد. در اینگونه مراسم، گاه حتی کودکان و خردسالان در حاشیه قرار میگیرند و هاج و واج به این رنگارنگی مینگرند و نمیدانند یا به زبان ساده توجیه نمیشوند که چرا مثلاً امروز با دیگر روزها فرق دارد و چرا چنین میکنیم و باید آن چنان باشیم.
شاد بودن و شادی کردن یکشبه حاصل نمیآید و قرص و دارو و شربت هم ندارد که به زور خورانده شود و پس از آن امید به بهبود باشد یا بتوان در انتظار دوران نقاهت آن برای سلامتی کامل بود. لذت بردن، از هر دوره زندگی، احساس سبکی کردن و رضایتمندی روانی فرایندی است که باید برایش سرمایهگذاری کرد. باید از انسانهای معتقد به دفع و زدودن کهنگیها و رویش تازگیها در برنامهریزیها بهره گرفت. همانگونه که انسانِ غیرخلاق، خلاقیتکُش میشود، انسان کسل و غافل از تنوع و تازگی، حتی در مراسم جشن و شادی، غم را در نهادش دارد و شادی را عرضه نمیکند.
و اما. کودکان به دور از حاشیههای برنامهریزی از جانب بزرگترها نیازمند تفریح، شادی و لذتاند. آنها حق بهرهمندی از محیطهای زیبا، کلمات روحبخش، چهرههای بشاش و روزهای شاد و هیجانهای سالم را دارند. آنها در خلال برنامهریزیهای درست و هدفمند شاد سنتی، ملی، مذهبی و اجتماعی، به مرور منطق شاد بودن را درک خواهند کرد. دست زدن اجباری، امر به خندیدن، جیغ کشیدن وماً رسم رفاه و شادی روانی نیست.
منبع : دکتر فرخنده مفیدی ، رشد آموزش پیش دبستانی ، دوره نهم ، شماره 3 ، بهار 1397
چگونگی ایجاد فضای شاداب در مدارس
تبیین اهداف برنامه درسی «مدرسه شاد» بر اساس آموزه های اسلامی
مقاله ( تاثیر گذاری فضای آموزشی در شادی و یاد گیری دانش آموزان)